مطبوعات افغانستان در ایام پادشاهی نادر شاه :

    مطبوعات به عنوان یک ضرورت ، محمد نادر شاه را وادار ساخت که به خاطر تحقق اهداف سیاسی خود و تبلیغات دولتی به این بخش توجه نماید. مطبوعات در این دوره زیر سانسور دولت بود. نادر خان جرئت نافذ کردن قانون مطبوعات را نداشت و از تبلیغات می ترسید.

 


یکعده از طرفداران امان اله به خارج و پاکستان امروزی فرار کردند و جرایدی را به نام های افغانستان و فغان افغان در لاهور نشر نمودند که به جانبداری امان اله خان و مخالفت نادر شاه مبادرت می ورزیدند. روابط مخفیانه محمد نادر شاه را با انگلیس افشا میکردند.

  رئیس اولین نشریه ای آزاد افغانستان که در زمان امان اله خان تاسیس گردیده بود و به مدیریت محی الدین انیس منتشر می شد بعد از آمدن دوران سقاو از نشرات بازماند و در دوره ترور و اختناق محمد نادر شاه فعال گردید چون به مرام و خواسته های شاه موافقت نداشت بناءً بعد از نشر سه شماره مصادره و سر دبیر آن محی الدین انیس به زندان افتاد.

روز نامه  و مجلات و جراید این دوره عبارت بودند از:

اصلاح : سال تاسیس 1301 -1923 م  صاحب امتیاز محمد نادر و مدیر مسؤل آن شیر احمد گفته شده است ، محل چاپ خان آباد، گردیز، کابل بود ، هنگامی که محمد داوود در اثر کودتای 1352 ش زمام امور کشور را گرفت روزنامه ای اصلاح را به عنوان میراث محمد نادر تلقی نموده از بین برد.

کابل: سال تاسیس 1301 ش صاحب امتیاز انجمن ادبی افغانستان ، اولین مدیر مسئول محمد انور بسمل بود از طرف مطبعه ای دولتی کابل به زبان پشتو و فارسی دری به نشر میرسید.

اتحاد مشرقی: سال تاسیس 1298 ش ، صاحب امتیاز ریاست تنظیمیه ای مشرقی ، سر محرر آن میرزا شاهرخ ، برهان الدین کشککی و غیره. در زمان محمد نادر شاه به نام ننگرهار چاپ شد.

اردو: سال تاسیس 1301 – 1922 م ، صاحب امتیاز وزارت دفاع ملی و مدیر مسول آن محمد داوود بود.

سالنامه افغان: صاحب امتیاز انجمن ادبی کابل ، مدیر مسول معلوم نیست محل چاپ مطبعه ای دولتی کابل

هرات : سال تاسیس 1311 ش صاحب امتیاز انجمن ادبی ولایت هرات، مدیر مسول آن سرور جویا و از هرات منتشر میگردید .

حی علی الفلاح : سال تاسیس 1311 ش ، چاپ مطبعه کابل

اقتصاد: سال تاسیس 1319 ش ، چاپ مطبعه کابل

عرفان: سال تاسیس 1310 ش ، صاحب امتیاز وزارت معارف و مدیر مسول آن محمد هاشم شایق بود.

پیام تندرستی: سال تاسیس 1310 ش صاحب امتیاز زیاست مستقل صحیه و مدیر مسول آن عبدالرشید لطیفی بود.

  در دوره حبیب اله کلکانی اکثر جراید دولتی دوره امانیه تغییر نام داده شد ، محمد نادر شاه اسمای سابقه  این نشرات را احیا کرد که عبارت بودند از اتفاق اسلام در هرات، طلوع افغان در قندهار، اتحاد مشرقی در جلال آباد، بیدار در مزارشریف، مجموعه  ای اردوی افغان، آئینه عرفان در کابل بودند.